Podczas kolacji z okazji 40. rocznicy ślubu moich rodziców, tata wstał i powiedział: „Zabieramy całą rodzinę na Hawaje!”. Wszyscy wiwatowali – dopóki nie zapytałem, o której godzinie jest nasz lot. Spojrzał mi prosto w oczy i powiedział wystarczająco głośno, żeby wszyscy usłyszeli: „Nie musisz wiedzieć. Nie jesteś częścią nas. Zostaniesz w domu i zajmiesz się dziećmi”. Uśmiechnąłem się, zdjąłem fartuch i powiedziałem: „Nie martw się, tato. Już się wszystkim zająłem”. To, jak zmieniły się ich twarze, gdy zrozumieli, co mam na myśli… niezapomniane.

Nigdy nie powiedziano mi, że jestem „dobry” w czymkolwiek, co nie służyłoby dobru mojej rodziny. Te słowa utkwiły mi w pamięci.

Rozdział 5: Powrót

Byłem w mieście od trzech miesięcy, kiedy tata pojawił się w kawiarni. Wyglądał na starszego, szczuplejszego, zgarbionego. Jego zwykły arogancki grymas zniknął, zastąpiony znużeniem i wyczerpaniem.

„Felix” – powiedział niskim i szorstkim głosem. „Musimy porozmawiać”.

Zaprowadziłem go w kąt. „Czego chcesz?” – zapytałem, krzyżując ramiona.

Poruszył się niespokojnie. „Uciekłeś” – powiedział. „Zostawiłeś nas w rozsypce. Od tamtej pory rodzina się kłóci”. Spojrzał w górę, błagalnie. „Słuchaj, przepraszam, że tak wyszło na przyjęciu. Musisz wrócić”.

Zaśmiałam się krótko i gorzko. „Potrzebujesz mnie. Dlatego tu jesteś. Nie dlatego, że ci na mnie zależy, ale dlatego, że twoje życie stało się niewygodne”.

Zjeżył się. „Uważaj, chłopcze. Wychowaliśmy cię”.

„Wychowałeś mnie?” – przerwałam mu, podnosząc głos. „Opierałeś się na mnie! Miałam osiemnaście lat, kiedy zaczęłam płacić twoje rachunki, trzydzieści pięć, kiedy powiedziałeś mi, że nie jestem już twoją rodziną! Nie jestem już twoim człowiekiem od napraw!”

Otworzył usta, a potem je zamknął, zaciskając i rozluźniając pięść u boku. Po raz pierwszy w życiu nie odpowiedział.

Wziąłem głęboki oddech i usiadłem. „Napij się kawy, tato”. Nalałem mu czarnej kawy, takiej, jaką lubił. Spojrzał na kubek, a potem na aparat przewieszony przez moje ramię.

„Co to jest?” – mruknął.

„Robię coś dla siebie” – powiedziałem i pokazałem mu zdjęcia na małym ekranie aparatu. Rybak ciągnący sieci, mewa w locie. Przyglądał im się w milczeniu zmrużonymi oczami, po czym odsunął aparat. „Nie wiedziałem, że się tym interesujesz” – mruknął.

„Nigdy nie pytałeś” – odparłem.

Siedzieliśmy w niezręcznej, pełnej napięcia ciszy. Dopił kawę i wstał. „Pomyśl o tym, Felix”.

„Zostaję tutaj” – powiedziałem.

Po prostu powoli skinął głową, jakby się tego spodziewał, ale mu się to nie spodobało. Potem wyszedł, stąpając ciężko po podłodze. Guz w mojej piersi, który trzymał mnie od lat, w końcu się rozluźnił.

Tego wieczoru poszłam na zajęcia z fotografii. Paul powiedział, że jego znajomy z lokalnej galerii szuka nowych artystów na nadchodzącą wystawę. „Powinieneś się zgłosić” – powiedział.

Zamarłam. Ja? W galerii? Ale Sheila tylko się uśmiechnęła i uderzyła mnie w ramię. „Mówiłam. A teraz zrób to”.

Zgłosiłem trzy zdjęcia: falę rozbijającą się o skały, rybaka z sieciami i to stare, wyblakłe zdjęcie mojej rodziny z rocznicowego przyjęcia, na którym byłem w połowie odcięty w kadrze. Nazwałem tę kolekcję „Korzenie i skrzydła”.

Sophie napisała mi SMS-a, kiedy je pakowałam. Tata milczał odkąd wrócił. Powiedział, że jesteś… inna.

Jestem, odpisałam. Jego cień pojawił się i zniknął. A ja wciąż stałam.

Rozdział 6: Wystawa

Wieczór w galerii był jak mgła. Mała, lokalna impreza z tanim winem i składanymi krzesłami, ale wydawała się monumentalna. Moje zdjęcia wisiały tam, na czystej, białej ścianie, pod reflektorem. Przyszła Sheila, ciągnąc za sobą kilka znajomych. „Spójrz na siebie, ważniaku” – powiedziała, uderzając mnie w ramię. Uśmiechnąłem się tylko i kazałem jej się zamknąć, ale cieszyłem się, że była.

Kobieta z lokalnej gazety kupiła prosto ze ściany rybę rybaka. Pięćdziesiąt dolców. Pierwsze pieniądze, jakie kiedykolwiek zarobiłem na czymś, co było całkowicie moje. Schowałem gotówkę do kieszeni, niemal spodziewając się, że zniknie.

Gdy noc dobiegała końca, wyszedłem na zewnątrz, żeby zaczerpnąć świeżego powietrza. Miasto szumiało wokół mnie. Oparłem się o chłodny ceglany mur, myśląc o tym, jak daleko zaszedłem. Podróż autobusem, rozmowa z tatą, rozmazane zdjęcia, które powoli nabierały ostrości.

Mój telefon zawibrował. SMS od Sophie.

Słyszałem o wystawie. Tata i mama znów próbują pojechać na Hawaje. Zabierają dzieciaki. Dziwnie jest bez ciebie, która wszystko organizujesz.

Wpatrywałam się w wiadomość, wyobrażając sobie chaos, tatę narzekającego na bagaż, mamę zaganiającą wnuki. Rozwiązali problem. A przynajmniej próbowali.

Cieszę się, że odchodzą, odpisałam. Dobrze mi tu. Wysłała emotkę z uniesionym kciukiem i to było wszystko. Pragnienie powrotu, naprawienia sytuacji, bycia osobą, którą mnie potrzebowali, zniknęło. Oni poszli dalej, ja też.

Drzwi galerii otworzyły się szeroko i Sheila wychyliła głowę. „Chowasz się? Chodź, Paul się pakuje”.

Weszłam za nią z powrotem do środka. Paul dziękował wszystkim. Skinął głową w moją stronę. „Praca Felixa ma w sobie coś konkretnego” – powiedział. „Miej na niego oko”.

Po tym, jak pomogliśmy ustawić krzesła, chwyciłem aparat i ruszyłem w drogę. Było późno, ale nie byłem zmęczony. Szedłem w stronę brzegu, a miasto za mną rzedło, aż zostałem sam na sam z ciemną, niespokojną wodą. Słońce miało wkrótce wzejść. Rozstawiłem statyw, skadrowałem ujęcie – pojedyncza, idealna fala, która zaraz się rozbije. Nacisnąłem spust migawki.

Siedziałem na skałach, obserwując, jak światło rozlewa się po horyzoncie, i poczułem, jak coś głęboko osiada mi w kościach. To nie był spokój, nie do końca. Ale było blisko. Pomyślałem o rodzinnym zdjęciu, które wisiało na ścianie galerii – grymas taty, wymuszony uśmiech mamy, ja z tyłu, na wpół odcięty. Tamto życie wciąż było częścią mnie. Ale to – aparat, miasto, fala – to właśnie wybrałem.

Słońce w końcu wzeszło nad wodą. Spakowałem sprzęt, buty chrzęściły na żwirze. Później pójdę do kawiarni, napiję się kawy, może pokażę Sheili zdjęcie. Już myślałem, co sfotografuję dalej. Przede mną rozciągało się miasto, surowe, głośne i pełne historii. Wszedłem w nie z aparatem przewieszonym przez ramię, już nie syn, który odszedł, ani brat, który został za długo. Byłem po prostu Felixem. I to mi wystarczało.